Wilgotność gleby

Wilgotność gleby jest jednym z ważniejszych parametrów fizycznych w rolnictwie, która ma decydujący wpływ na wzrost roślin. Pod pojęciem wilgotności rozumie się zawartość wody w glebie. Określa się ją jako stosunek masy wody zawartej w próbie gleby do masy gleby suchej, tzn. wysuszonej do temperatury 1050C. Wyraża się ją w procentach wagowych i nazywa się wilgotnością wagową. Wilgotność wyrażana jest również w procentach objętościowych.

Wilgotność gleby
Określa on stosunek objętości wody zawartej w próbce gleby do objętości całej próby gleby. Zawartość wody w glebie można również wyrazić za pomocą stopnia wilgotności. Określa on stosunek objętości wody w glebie do całkowitej objętości wolnych przestrzeni. Istnieje szereg metod umożliwiających pomiar wilgotności gleby. Podstawową metodą jest metodą grawitacyjna (suszarkowa). Polega na określeniu różnicy pomiędzy masą próbki gleby wilgotnej a jej suchą masą. Za suchą masę uważa się próbę gleby wysuszaną do stałej temperatury tj. 105OC. Zawartość wody obliczana jest jako różnica masy próbki gleby przed i po wysuszeniu.

Jest to metoda czasochłonna i wymaga dostępu do sprzętu laboratoryjnego (suszarki, wagi) dlatego opracowano szereg innych metod, tzw. terenowe, m.in.:

 
1.     Metodę elekrometryczną, której sposobem pomiaru jest dążenie do ustalenia wyników na podstawie pomiarów elektrycznych właściwości gleby. Do badań tą metodą używa się bloków gipsowych z aparatem pomiarowym. Inną metodą elektometryczna pomiaru wilgotność gleby w terenie jest metoda TDR. Polega na pomiarze przepływu (rezonansu) fal elektromagnetycznych (mikrofal) pomiędzy dwoma elektrodami (pręty metalowe) wprowadzonymi do gleby. Im więcej wody w glebie, tym prędkość rezonansu jest mniejsza.
 
2.     Metoda tensjometryczna – polega na pomiarze za pomocą tensjometrów wartości siły ssącej gleby, przeważnie w przedziale pF 0-3.
 
3.     Metoda radiometryczna (neutronowa) – polega na założeniu, że wodór jest praktycznie jedynym pierwiastkiem zwalniającym bieg szybkich neutronów. Liczba powolnych neutronów jest wskaźnikiem wilgotności gleby. Metoda ta nie nadaje się do pomiaru gleb silnie próchnicznych i organicznych.
 
Wilgotność gleby ulega zmianom, na co mają wpływ właściwości gleby, rodzaj roślinności, ewapotranspiracja, czyli proces parowania terenowego (np. w obrębie użytku zielonego), obejmujący transpirację (parowanie z komórek roślinnych) oraz ewaporację (parowanie z gruntu) oraz opady. Chwilowa wilgotność jest wielkością zmienną szczególnie w górnej warstwie. Duże znaczenie ma rodzaj i sposób wykonywanych zabiegów agrotechnicznych, przesiąkanie związków chemicznych do głębszych warstw, zmienność temperatury, rodzaj i występowanie żywych organizmów (czyli mikroflory i fauny) oraz pojemność wodna dostępna roślinom.
Wilgotność jest niezwykle ważnym i skomplikowanym procesem istotnie wpływającym na jakość i ilość uzyskiwanych plonów.


Tagi:
źródło: