Sytuacja na rynku żyta

Światowe zbiory żyta

Światowe zbiory żyta według Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA) w sezonie 2014/2015 mogą być w granicy 14,8 mln t, a więc o 6 proc. niższe niż w sezonie wcześniejszym. Kraje UE-28 prawdopodobnie zbiorą 8,8 mln t, czyli o 13 proc. mniej niż w 2013 r.

Komisja Europejska (KE) ocenia, że tegoroczne zbiory żyta w UE-28 będą jeszcze niższe i wyniosą 8,47 mln t, tj. o 16 proc. - 1,62 mln t mniej niż w 2013 r. Na tak dużej zniżce zaważył znacznie mniejszy obszar zbiorów.

Areał upraw żyta

Jak wynika z październikowych szacunków bilansów zbóż KE, areał uprawy żyta w 2014 r. zmalał o 19,5 proc. do 2,10 mln ha. Niższy obszar przeznaczony pod zasiewy żyta był wynikiem małych cen tego rodzaju zbóż w poprzednich dwóch sezonach.

Plony żyta

Natomiast przeciętne plony żyta w UE-28 w 2014 roku wyniosły 4 t/ha w stosunku do 3,9 t/ha w roku minionym. Poza tym Wspólne Centrum Badawcze (JRC) podległe KE i zajmujące się m.in. prognozowaniem plonów, twierdzi w swoim październikowym raporcie, że tegoroczne plony były w granicy 3,71 t/ha w odniesieniu do 3,97 t/ha w roku 2013. W związku z tym, to obniżka o 6,4 proc.

Niemniej jednak, w ubiegłym roku przeciętne plony żyta w UE były wyjątkowo wysokie. Dlatego też pomimo obniżenia się w ujęciu rocznym, plony tegoroczne są nadal o 7,3 proc. większe niż średnie w poprzednich pięciu sezonach, kiedy wyniosły 3,46 t/ha.

Produkcja żyta w Polsce

Produkcję żyta w 2014 r. w Polsce, GUS ocenia na 2,77 mln t, a więc to aż o 17,4 proc. - 0,58 mln t mniej niż w minionym roku. Wynik ten był wypadkową zniżki areału uprawy o 25 proc. do 0,9 mln ha oraz zwiększenia się średnich plonów o 10,1 proc. do 3,15 t/ha. Natomiast JRC przewiduje, że plony w Polsce były w 2014 roku o 1,0 proc. mniejsze niż w minionym.

Pośród unijnych producentów żyta liczą się jedynie Polska i Niemcy. Zdaniem JRC u naszych zachodnich sąsiadów plony w tym roku wyniosły 5,58 t/ha i były sporo mniejsze niż w 2013 r., co oznacza obniżkę o 6,7 proc., choć są jednocześnie o 6,5 proc. większe niż w poprzednich pięciu sezonach.

Produkcję powyżej 200 tys. t w 2013 r. notowały jeszcze Dania, Hiszpania i Austria. W tej grupie dwa pierwsze kraje doświadczyły w 2014 roku głębokiego spadku plonów, jeszcze większego niż średnio w całej UE, a Austria miała nieco wyższe plony niż rok temu.