Wyszukaj termin związany z rolnictwem

---

Wódka

Dodano: 2011-02-25

---

Wódka – wysokoprocentowy napój alkoholowy (najczęściej od około 40%) składający się z destylatu alkoholowego rozcieńczonego wodą w stosunku ok. 2:3.

Historia

Pierwszej historycznie poświadczonej destylacji alkoholu dokonał Zosimos z Panopolis ok. roku 400 n.e. Umiejętność ta rozpowszechniła się w świecie arabskim, wódki używano jednak głównie do celów medycznych. W XII wieku wódka dotarła do Europy wraz z powracającymi z wypraw krzyżowych; tak narodziła się włoska grappa.

Wódkę pędzoną ze zboża wynaleziono prawdopodobnie w Niemczech w XIV wieku (łac. aqua vitae, woda życia) - po polsku „okowita”. Po raz pierwszy w piśmiennictwie polskim słowa „wódka” użyto w roku 1405 w sandomierskich dokumentach sądowych[1]. W Polsce jednym z pierwszych producentów wódki na skalę przemysłową oraz inicjatorem masowego eksportu polskiej wódki był lwowski przemysłowiec Józef Baczewski.

Współcześnie najbardziej popularnym stosunkiem ilości użytego alkoholu do wody jest 2 do 3 (40%). Proporcje te opracował Dmitrij Mendelejew, podając je w pracy doktorskiej O łączeniu spirytusu z wodą[2]. Proces oczyszczania wódki stworzył Piotr Aleksandrowicz Smirnow (twórca wódki Smirnoff).

Rodzaje

Wódki można podzielić na:

• wódki czyste – będące rozcieńczonym wodą do 45% (lub więcej) spirytusem rektyfikowanym;

  • wódki czyste zwykłe - powstałe ze spirytusu rektyfikowanego zbożowego lub ziemniaczanego

  • wódki wyborowe - powstałe ze spirytusu rektyfikowanego wyborowego (dwukrotnie rektyfikowanego)

  • wódki luksusowe - powstałe ze spirytusu rektyfikowanego luksusowego (wielokrotnie rektyfikowanego)

• wódki gatunkowe – otrzymywane ze spirytusu rektyfikowanego, wody, wyciągów roślinnych, olejków zapachowych, cukru itp.; do szeroko pojętych wódek gatunkowych zalicza się też wysokoprocentowe napoje alkoholowe produkowane z:

  • destylatów owocowych i ziołowych rektyfikowanych (calvados, winiak, kirsz, grappa, gin, cytrynówka, przepalanka, jarzębiak, anyżówka, goldwasser) - wódki gatunkowe zwykłe,

  • z destylatów nierektyfikowanych (arak, rum, starka, whisky, brandy, rakija, śliwowica, morwówka, tequila, mescal) - wódki gatunkowe naturalne

• bimber – napój alkoholowy podobny do wódki produkowany ze spirytusu destylowanego, ale nierektyfikowanego.

Wódki gatunkowe ze względu na ilość ekstraktu można również podzielić na:

• wódki wytrawne (do 50 g ekstraktu w 1 l)

• wódki półwytrawne (od 51 g do 120 g w 1 l)

• wódki półsłodkie (od 121 g do 220 g w 1 l)

• wódki słodkie (od 221 g do 330 g w 1 l)

• likiery i kremy (powyżej 330 g ekstraktu w 1 l)

Prawo europejskie

Światowa sprzedaż wódki szacowana jest na poziomie około 9 mld euro rocznie, a jej roczne spożycie na 4,7 mld litrów. Liderem światowej konsumpcji jest Rosja (57%).

Komisja Europejska rozpoczęła prace nad zdefiniowaniem terminu „wódka”. Kraje „wódczane” (kraje „pasa wódki”), czyli m.in. Polska, Finlandia, Litwa, Łotwa, Estonia i Szwecja wstępnie wyraziły niezadowolenie z nowej dyrektywy. Ich zdaniem wódkę powinno się produkować z ziemniaków, zboża (głównie z żyta) lub buraków cukrowych. Tymczasem Komisja dopuszcza także inne surowce, np. kukurydzę, winogrona, banany i inne owoce[3], a nawet marchew.

Kwestią budząca największe kontrowersje w pracach Parlamentu Europejskiego była właśnie definicja wódki i sposób jej oznakowania (etykietowania). Komisja Środowiska PE przyjęła definicję, zgodnie z którą wódką można nazwać napój spirytusowy produkowany z ziemniaków, zbóż lub melasy buraczanej. [...] W tekście przyjętym przez Parlament obowiązek odrębnego znakowania surowców innych niż zboża i ziemniaki został zachowany, jednak rozmiar tej informacji, ani miejsce jej umieszczenia na butelce nie zostało sprecyzowane.[...] Udział sześciu największych producentów wódki UE (PL, ET, LV, LT, FI, SE) przekracza 70%. Kraje te odpowiadają za 83% unijnego eksportu wódki i 64% spożycia. Zdecydowanym i samotnym liderem w wielkości produkcji wódki w UE jest Polska, która produkuje trzykrotnie więcej wódki niż druga w kolejności Szwecja[4]

Przypisy

1. ↑ Historia produkcji wódek w Polsce na stronach Krajowej Rady Przetwórstwa Spirytusu

2. ↑ Сегодня день рождения русской водки (ros.). Росбалт, 2010-01-31. [dostęp 2010-01-31].

3. ↑ Wódka niezgody – kompromis w Parlamencie

4. ↑ Komunikat prasowy: Wódka ze wszystkiego. Parlament Europejski, 19-06-2007. [dostęp 2011-02-08].

Literatura

• Jan Cieślak: Od Abbocato do żubrówki, WNT, Warszawa 1992, ISBN 83-204-1251-X

Źródło Wikipedia

---

Tagi powiązane z tym hasłem:
wódka, encyklopedia rolnicza, ziemniak, zboża, rolnictwo, alkohol