| Autor: redakcja1

Metodyka wyliczania przez GUS dochodu z 1 hektara przeliczeniowego

Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych realizując wniosek z XIII Posiedzenia Krajowej Rady Izb Rolniczych, które odbyło się 8 października 2018 roku, wystąpił do Premiera Mateusza Morawieckiego o zweryfikowanie metodyki wyliczania przez GUS dochodu z 1 hektara przeliczeniowego.

Metodyka wyliczania przez GUS dochodu z 1 hektara przeliczeniowego
Duży wzrost przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego w 2017 r. spowodowany był wysokim poziomem produkcji globalnej w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie, co w konsekwencji przełożyło się m.in. na dochody do dyspozycji brutto. W ten sposób wyliczona produkcja globalna w 2017 r. w stosunku do 2016 r. wzrosła o 11,9% (w gospodarstwach indywidualnych o 14,1%). O wzroście produkcji globalnej zdecydował głównie wzrost produkcji zwierzęcej o 16,9% (w indywidualnych gospodarstwach rolnych o 21,4%), ale nie bez znaczenia był również wzrost produkcji roślinnej - o 6,9% (w indywidualnych gospodarstwach rolnych o 7,2%). W 2017 r. zarejestrowano zarówno wzrost produkcji w wymiarze ilościowym (np. zbóż - wzrost o 13,7%, odpowiednio ziemniaków o 33,0%, warzyw o 9,5%, żywca: wołowego o 8,2%, wieprzowego o 23,9%, drobiowego o 12,2% i jaj), przy jednoczesnym wzroście cen produktów rolnych sprzedawanych przez gospodarstwa indywidualne (o 12,0%) oraz stosunkowo niewielkim wzroście nakładów produkcyjnych i inwestycyjnych (odpowiednio o 1,8% i o 1,7%).
 
Wskaźnik cen skupu podstawowych produktów rolnych w stosunku do 2016 r. wyniósł 111,5 (podstawowych zbóż 105,0; żywca: wołowego 107,3; wieprzowego 107,1, a mleka aż 125,8), przy czym w gospodarstwach indywidualnych wartość wymienionych produktów zwierzęcych stanowi 65,1% wartości produkcji zwierzęcej (produkcja żywca wołowego - 11,6%, wieprzowego - 22,4% i mleka - 31,1%). Ponadto w minionym roku duży wzrost cen skupu odnotowano w grupie produktów owoców i jaj kurzych (odpowiednio o 45,6% i 39,8%).
 
Na przestrzeni ostatniego dziesięciolecia obserwuje się silną zmienność przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego, co zostało wykazane w poniższej tabeli.
 
Wyszczególnienie Lata
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Dochód z1 ha 2220 2056 1908 2278 2713 2431 2869 2506 1975 2577 3399
Dynamika (%) rok poprzedni=100 x 92,6 92,8 119,4 119,1 89,6 118,0 87,3 78,8 130,5 131,9

Powyższe dane wykazują duży wzrost dochodów w rolnictwie nie tylko w roku 2017 (wzrost o 822 zł) ale już w 2016 r. wzrósł on o 602 zł, podczas gdy w roku 2015 był mniejszy o 531 zł. Duża rozpiętość poziomu i dynamiki dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego pomiędzy latami 2015-2017 wynika z danych odzwierciedlających sytuację w rolnictwie, w poszczególnych latach. Rok 2015 był rokiem słabym jeśli chodzi o produkcję rolniczą - dynamika 2015/2014 produkcji globalnej kształtowała się na poziomie 92,5, a zużycie pośrednie na poziomie 96,4. W efekcie wartość dodana brutto w 2015 r. była niższa w porównaniu z 2014 rokiem o 14,1% (85,9). Do tego doszły dotacje z UE znacznie niższe niż w roku 2014. Generalnie dane te przełożyły się na niską wartość dochodów do dyspozycji brutto, a w konsekwencji na wyjątkowo niski poziom dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego (1975 zł).
 
Odmiennie sytuacja kształtowała się w roku 2017. Nastąpił znaczny wzrost, w cenach bieżących rok do roku, produkcji globalnej (114,1), dynamika zużycia pośredniego znacznie przekroczyła poziom z 2016 r., ale na tle wskaźników minionego roku wzrost był niewielki (104,6), co wygenerowało znaczny wzrost wartości dodanej brutto (130,0), a w konsekwencji wysoki wskaźnik przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego.
 
Badaniem dochodowości rolnictwa zajmuje się również (współpracujący z GUS) Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy, wykorzystując w tym celu sieć ok. 120 tysięcy gospodarstw rolnych. W badaniach Instytutu dane zbierane są za pośrednictwem sieci gospodarstw rolnych prowadzących rachunkowość rolną. Wyniki obrazują produkcyjno-ekonomiczny potencjał gospodarstw rolnych. Z kolei opracowywane przez GUS dane makroekonomiczne, opisujące wielkość produkcji i nakładów, służą do obliczenia dochodu rolniczego na poziomie gospodarki krajowej.
 
Wyniki badań Instytutu również wskazały na wzrost dochodów w rolnictwie w latach 2016 i 2017 pomimo odmiennej metodologii obu instytucji.
 
Jednocześnie informuję, że w GUS zostaną podjęte działania zmierzające do rozpoczęcia dyskusji na temat możliwości alternatywnego sposobu wyliczania tego dochodu.
 
Wyrażam nadzieję, że powyższe wyjaśnienia stanowią wyczerpującą odpowiedź na kwestie poruszone w piśmie i pozwolą rozwiać Pana wątpliwości.


Tagi:
źródło: