Informacja na temat stanowiska rządu w prawie WPR po 2013 r.

Minister rolnictwa przygotował projekty stanowisk rządu do pakietu propozycji legislacyjnych Komisji Europejskiej, dotyczących Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2014-2020. Mają one charakter kierunkowy i dotyczą najważniejszych rozwiązań zawartych w siedmiu rozporządzeniach wspólnotowych. Przy ich opracowywaniu wzięto pod uwagę dokumenty rządowe z 2009 r. i 2011 r. (dotyczące reformy WPR), wyniki konsultacji społecznych, a także uwzględniono opinie z dotychczasowej dyskusji nad przyszłością tej polityki, prowadzonej na forum unijnym.
 

Komisja Europejska przedstawiła propozycje zmian przepisów dotyczących najważniejszych instrumentów WPR: płatności bezpośrednich, wsparcia rozwoju obszarów wiejskich, organizacji rynków rolnych, a także jej finansowania, kontroli oraz monitorowania. KE przedstawiła również propozycje rozwiązań przejściowych dotyczących płatności bezpośrednich w 2013 r. i wsparcia dla plantatorów winorośli.
 

Zdaniem polskiego rządu, reforma WPR powinna uczynić z niej politykę rozwojową, prostą, sprawiedliwą i wyrównaną. Szereg proponowanych przez KE zmian nie spełnia tych oczekiwań. Rząd ocenia, że wiele z nich podporządkowanych zostało zasadzie utrzymania transferów z budżetu UE do państw członkowskich (np. niewielki zakres wyrównania płatności bezpośrednich, „ekologizacja” I filara WPR). Wiele proponowanych przez KE rozwiązań jest skomplikowanych i prowadzą do wzrostu biurokracji i kosztów wdrażania WPR, nie gwarantując osiągnięcia stawianych przed nimi celów (np. wielokomponentowy system płatności bezpośrednich). Większe zrównoważenie, spójność i sprawiedliwość WPR dałoby powiązanie podziału środków budżetowych z aktualnymi celami i zadaniami stawianymi przed tą polityką. Tymczasem na dystrybucję budżetu WPR nadal wpływać będzie historyczna wielkość i intensywność produkcji rolnej w państwach członkowskich. Niepokojąca jest także próba zwiększenia kompetencji legislacyjnych KE kosztem Rady UE i Parlamentu Europejskiego. Rząd dostrzega też pozytywne elementy propozycji KE jak wyeksponowanie roli małych gospodarstw, próba poprawy dystrybucji wsparcia pomiędzy gospodarstwami różnej wielkości, akceptacja powierzchni użytków rolnych jako właściwego kryterium dla oceny wysokości wsparcia bezpośredniego czy wprowadzenie instrumentów WPR wychodzących naprzeciw nowym wyzwaniom (np. instrumenty zarządzania ryzykiem, szersze wspieranie współpracy rolników).