| Autor: redakcja1

Plantacje jabłoni na przestrzeni lat

Porównanie wyników badania sadów w 2012 r. i w 2017 r. pozwala zauważyć spore różnice w strukturze wieku drzew i gęstości nasadzeń na plantacjach jabłoni.

Plantacje jabłoni na przestrzeni lat
Na przestrzeni pięciu lat zaobserwowano wyraźny spadek udziału obszaru plantacji 15 letnich i starszych oraz zwiększenie się powierzchni sadów jabłoniowych w wieku 5 – 14 lat. Nie odnotowano z kolei wzrostu znaczenia najmłodszych sadów jabłoniowych - w wieku do 4 lat.
 
W przypadku struktury gęstości nasadzeń na plantacjach jabłoni, można zauważyć duży wzrost udziału sadów jabłoniowych z obsadą powyżej 1600 drzew/ha, a istotny spadek w grupie z obsadą do 400 drzew/ha.
 
W strukturze areału sadów jabłoniowych dominowały sady powyżej 5 ha, jednak w liczbie gospodarstw stanowi to 11%. Najwięcej gospodarstw posiadających sady jabłoniowe znajduje się w grupie do 1 ha, a ich całkowity obszar stanowił jedynie 10% powierzchni uprawy jabłoni ogółem. W porównaniu z wynikami poprzednich badań notuje się koncentrację uprawy jabłoni na dużych powierzchniach oraz zwiększenie średniego areału uprawy, który w 2017 r. wynosił 1,63 ha, przy czym w grupie sadów 50 ha i większych - średnia ta wyniosła 92 ha.
 
Struktura odmianowa obszaru uprawy drzew jabłoni w sadach jest podobna do tej z 2012 r. Porównując wyniki badań z lat 1998, 2004, 2007, 2012 i 2017 r., można zauważyć, że na przestrzeni ostatnich 20 lat niektóre odmiany nabrały dużego znaczenia, tj. Jonagold, Szampion, Ligol, Golden Delicious i Gala, inne tracą na ważności, a areał ich uprawy stopniowo maleje jak np. Jonatan, Cortland czy Lobo. W dalszym ciągu najpowszechniejszą odmianą uprawianą w Polsce jest Idared, którego udział w strukturze odmianowej utrzymuje się w miarę na stałym poziomie - 20%.
 
Drugie miejsce pod kątem wielkości obszaru uprawy drzew jabłoni w sadach w 2017 r. z wynikiem 17,5% zajmowały odmiany z grupy Jonagold, w tym Jonagored oraz inne mutanty, a ich udział w strukturze odmianowej sadów jabłoniowych stale się zwiększa. Na trzecim miejscu znalazła się odmiana Szampion - 11,2%, a następne miejsca zajmowały odmiany Ligol, Golden Delicious, Gala i Gloster, a więc odpowiednio 7%, 5,1%, 5% oraz 4,8% powierzchni uprawy jabłoni w sadach. Nadal w sadach spotyka się w uprawie starsze odmiany, np. Antonówkę, której udział w obszarze uprawy jabłoni zmalał wprawdzie o 0,9 p. proc. w odniesieniu do 2012 r., lecz stanowił jeszcze 2,3% areału i uprawy jabłoni w sadach. Część odmian staje się już marginalna, np. Bancroft, Mc Intosh czy Wealthy.
 
W 2017 r. sady jabłoniowe w wieku poniżej 5 lat stanowiły 17,6% ogólnej powierzchni uprawy jabłoni w sadach, czyli o 1,5 p. proc. mniej niż w 2012 r. Najwięcej, bo ponad połowa obszaru to sady jabłoniowe w wieku 5 - 14 lat, co oznacza wzrost w porównaniu do roku 2012 o ponad 10 p. proc. Najmniejszą grupę stanowiły z kolei sady 25 letnie i starsze, przy obniżce o 3,2 p. proc. W grupie sadów jabłoniowych w wieku od 15 24 lat zanotowano spadek o 5,4 p. proc.
 
Spory udział młodych drzew w wieku do 4 lat wykazano dla odmiany Gala - 31,4% łącznej powierzchni uprawy tej odmiany. Bardzo duży udział młodych sadów zanotowano też dla grupy Jonagold.
 
W porównaniu z rokiem 2012, odnotowano spory wzrost zagęszczenia nasadzeń. Udział uprawy jabłoni posadzonych w zagęszczeniu 1600 – 3199 drzew na hektar wzrośnie o 20 p. proc. i wyniósł ponad 43%. Taka gęstość nasadzeń dominowała wśród sadów młodszych. W grupie plantacji najmłodszych, tj. w wieku do 4 lat stanowiły one blisko 64%.
 
Wyniki badania pokazują, że uprawa jabłoni w sadach była skoncentrowana przede wszystkim na terenie województwa mazowieckiego - 45,6% powierzchni sadów zajętej pod uprawę jabłoni w Polsce. Dużą koncentrację sadów jabłoniowych zanotowano również w województwie łódzkim - 12,7%, lubelskim - 12,4% i świętokrzyskim - 11,7%. Łącznie na terenie tych czterech województw skupione było 82,4% areału sadów jabłoniowych w Polsce.


Tagi:
źródło: