| Autor: redakcja1

Usprawnienie systemu monitorowania suszy

Zgodnie z definicją określoną w ustawie o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. z 2017 r. 2047), suszę - oznaczają szkody spowodowane wystąpieniem, w dowolnym sześciodekadowym okresie od dnia 21 marca do dnia 30 września, spadku klimatycznego bilansu wodnego poniżej wartości określonej dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb.

Usprawnienie systemu monitorowania suszy
Dotychczasowe wyznaczone krytyczne wartości KBW pomiędzy poszczególnymi kategoriami gleb wykazywały różnice w tych wielkościach w poszczególnych okresach raportowania. Różnice KBW pomiędzy kategoriami gleb na początku i na końcu okresu wegetacyjnego nie były stałe. Zatem skorygowano te relacje i wprowadzono stałą różnicę pomiędzy kategoriami gleb w całym okresie wegetacyjnym. Takie działania spowodowały, że lepiej jest uwzględniona ilość wody ogólnie dostępnej dla roślin w okresie wegetacyjnym w zależności od kategorii gleb oraz sprawiło dokładniejsze wyznaczenie obszarów z suszą, zwłaszcza dla gleb średnich i ciężkich.
 
Na plon roślin uprawnych wpływa bardzo wiele czynników, jak między innymi stosowanie odpowiedniej agrotechniki: termin, gęstość, głębokość siewu, dawka i termin nawożenia, skład chemiczny nawozów, stosowanie środków ochrony roślin przed szkodnikami, regulacja zachwaszczenia, ochrona przed chorobami, płodozmian, uprawa roli, właściwie przeprowadzony i wykonany w odpowiednim terminie zbiór. Ważną rolę odgrywa też właściwy dobór odmiany dostosowany do stanowiska, regionu. W analizach zagrożenia suszą nie uwzględnia się czynników agronomicznych, które istotnie różnicują straty w plonach w poszczególnych gospodarstwach. Bardzo ważnym elementem w uprawie roślin przeciwdziałającym zmniejszeniu strat jest zwłaszcza stosowanie odpowiedniej agrotechniki, jak dostosowanie upraw do okresu wegetacyjnego (przyśpieszenie daty siewu wiosennego w przypadku zbóż jarych, termin opóźniony w przypadku braku wody powoduje znaczne straty w plonie). Równie ważny jest dobór gatunków i odmian, bardziej tolerancyjnych na suszę, efektywniej wykorzystujących wodę czy zbiegi przeciwerozyjne, jak np. z orką w poprzek stoków. Powyższe czynniki plonotwórcze w określeniu strat plonów przez suszę nie są uwzględniane w systemie monitoringu suszy rolniczej. W systemie monitoringu suszy rolniczej brane są pod uwagę wyłącznie czynniki związane z niedoborem wody i ich wpływ na wielkość plonu.
 
Wdrożona w 2007 roku koncepcja monitoringu suszy rolniczej umożliwia zatem ocenę zagrożenia suszą rolniczą głównych upraw rolnych w oparciu o bieżące dane meteorologiczne oraz dane glebowe generowane na podstawie numerycznej mapy glebowo-rolniczej. Wyniki analiz prezentowane są na stronie internetowej (http://www.susza.iung.pulawv.pl/) w postaci map jak też w formie tabelarycznej. Zawierają one informacje o zagrożeniu suszą dla poszczególnych roślin w danych okresach raportowania. Dla grup i gatunków roślin branych pod uwagę w poszczególnych okresach raportowania w systemie monitoringu suszy rolniczej opracowywane są tabele przedstawiające zagrożenie suszą rolniczą w poszczególnych województwach z wykazem gmin i gruntów ornych zagrożonych suszą.


Tagi:
źródło: