Zobacz również tu

Poznaj produkty

| Autor: redakcja1

Liczebność ptaków jako wskaźnik kondycji środowiska naturalnego

Spacerując wśród pół i łąk podkrakowskich miejscowości coraz trudniej uzbierać bukiet chabrów czy kąkoli. Ubożeją dziko rosnące zioła. Coraz trudniej znaleźć na miedzach uprawnych pól rumianek, dziurawiec, czy nawet wszędobylski do niedawna krwawnik. Zmiany w jakości i liczebności flory łąkowej pociągają za sobą zmniejszenie populacji owadów i ptaków. Trznadle, skowronki, pliszki czy bociany wydają się być trwale wpisane w rolniczy krajobraz. Istnieją jednak czynniki, jak intensywne rolnictwo czy zmiany klimatyczne, które mogą prowadzić do zmniejszania populacji niektórych gatunków ptaków, a przywrócenie ich stanu wyjściowego może być trudne.

Liczebność ptaków jako wskaźnik kondycji środowiska naturalnego
Świergotek łąkowy występuje głównie na północy kraju, a także w dolinach rzecznych w środkowej Polsce i na pogórzach. Jego ulubione siedliska to torfowiska, podmokłe łąki i pastwiska. W całym okresie prowadzonego monitoringu, od 2000-2017 roku, jego liczebność wykazuje tendencję spadkową, dlatego jest uznawany za jeden z najbardziej zagrożonych gatunków w Polsce. Przyczynę zmniejszania się populacji świergotka upatrywano w powszechnych melioracjach i intensywnej gospodarce rolnej. Ostatnie badania wskazują jednak, że przyczyna mogą być warunki pogodowe a szczególnie wyższe temperatury podczas sezonu lęgowego [Chylarecki i in., 2018].
 
Innym ważnym w ocenie stanu środowiska na terenach rolniczych jest ortolan. Siedliska ortolana występują głównie na terenach rolniczych centralnej Polski. W całym okresie monitoringu wskaźnik liczebności ortolana wykazywał umiarkowaną tendencję spadkową. Obecnie liczebność gatunku jest o około 30% niższa w porównaniu z rokiem 2000. Za przyczynę spadku populacji ortolana podaje się intensyfikację rolnictwa, która spowodowała zmniejszenie dostępności bezkręgowców, będących głównym składnikiem pokarmowym w okresie lęgowym tego gatunku [Menz i Arlettaz 2012; Chylarecki i in., 2018].
 
Pliszka żółta swoje miejsca gniazdowania posiada w terenach rolniczych całego kraju. Nieco mniejsza jej liczebność jest notowana w Polsce północnej, na wyżynach oraz w terenach górskich. Jej ulubione siedliska to uprawy buraków lub ziemniaków z odsłoniętą glebą. W ostatnich kilku latach wskaźnik liczebności pliszki ustabilizował się, jednak jest około 30% mniejszy niż na początku XXI wieku. Spadek liczebności pliszki tłumaczy się intensyfikacja i zmianą struktury rolnictwa przez zwiększenie ilości upraw rzepaku i kukurydzy [Chylarecki i in., 2018].
Bocian biały (Fot. 2) jest jednym z nielicznych gatunków ptaków, dla którego obserwuje się stabilny stan liczebności. Występuje głównie tam gadzie łatwy jest dostęp do użytków zielonych, a gniazda zakłada w obrębie zabudowań. W latach 2000-2004 obserwowano wzrost jego liczebności, po roku 2004 spadek, a następnie w latach 2007–2008 nastąpiła stopniowa odbudowa jego populacji. Przejściowy spadek liczności bociana białego mógł być spowodowany zmniejszeniem trwałych użytków zielonych a także warunkami pogodowymi podczas wędrówek bocianów w Afryce [Schaub i in. 2005; Ebertowska 2016; Chylarecki i in., 2018].
 
Tabela 1 przedstawia obserwowane trendy w liczności populacji wszystkich 22 gatunków wybranych dla szacowania wskaźnika FBI [Chylarecki i in., 2018].

Czytaj dalej na następnej stronie...
Tagi:
kląskawka + pustułka + gąsiorek + pliszka żółta + makolągwa + cierniówka + turkawka + pokląskwa + szpak + dzierlatka + świergotek łąkowy + dymówka + kulczyk + skowronek + potrzeszcz + wróble + ptaki + dudek + czajka + rycyk + bocian biały + trznadel + ortolan +
Monitoruj tagi
źródło: