| Autor: mikolaj

I wiesz, co jesz - jajko

Zapraszamy do zapoznania się z kolejną częścią naszych kulinarnych opowieści. Bohaterem świątecznej edycji "I wiesz, co jesz" na Portalu Gospodarz.pl jest... jajko. Tekst został do nas nadesłany przez jedną z naszych czytelniczek. Dziękujemy i prosimy o więcej.

I wiesz, co jesz - jajko
Czas Wielkiej Nocy kojarzy się wszystkim z budzącą się do życia wiosną, z nowym życiem, którego symbolem jest jajko.

Człowiek od zarania dziejów żywił się jajami zabierając je ptakom, to samo zresztą czyni do dnia dzisiejszego. Spowodowane jest to nie tylko faktem, iż jaja posiadają wiele cennych składników odżywczych, ale także dlatego, że są smaczne i stanowią podstawę lub dodatek do wielu potraw. Spoglądając na historię jajek w życiu ludzi warto cofnąć się do czasów starożytnego Rzymu, gdzie wiele uczt rozpoczynano od spożywania jaj. Chińczycy już ponad 2 tys. lat temu odkryli przeciwzapalne działanie białka, zalecając osobom cierpiącym na zapalenie dziąseł, aby wkładali do ust szmatkę namoczoną w białku. Przeciwzapalne właściwości białka posiada bowiem cystatyna - będąca inhibitorem wytwarzanych przez bakterie enzymów odpowiedzialnych za stany zapalne i choroby, takich jak paradontoza. Jest ona bardzo podobna do cystatyny ludzkiej i ma zdolność chronienia organizmu przed rozwojem komórek nowotworowych (aż w  80% łagodzi lub powoduje ustępowanie objawów raka) oraz innych negatywnych dla człowieka organizmów tj: bakterii, wirusów, drożdży, pleśni i innych patogenów.

W przeszłości zjadano jaja różnych ptaków, zarówno tych udomowionych jak i dzikich np. wron, łabędzi, żurawi, a także indyków, kaczek, przepiórek i kur. Jednakże łatwość chowu kur i wysoka ich nieśność zdecydowała o uznaniu ich pierwszymi producentami jaj konsumpcyjnych na całym świecie. Jednakże w krajach dalekiego wschodu (Chiny, Filipiny, Indonezja) za najsmaczniejsze uważa się jaja kacze.

Właściwości

Jaja są jednym z najcenniejszych produktów żywnościowych pochodzenia zwierzęcego, głównie pod względem składu aminokwasów. Jajko bowiem jako jedyny produkt spożywczy zawiera wszystkie aminokwasy egzogenne (w szczególności lizynę i lecytynę), tzn. te, których organizm człowieka nie wytwarza, a które są dla niego niezbędne i dlatego musi je otrzymywać wraz z pokarmem. Warto zaznaczyć, iż dwa jaja o masie ok. 60 g pokrywają w 35% dzienne zapotrzebowanie dorosłego człowieka na aminokwasy egzogenne.

Jako produkt odżywczy białko jaja i inne jego składniki jest niezastąpione, ze względu na dużą ilość i różnorodność składników odżywczych. Jajo jest dość kaloryczne bowiem jedno o masie 60g dostarcza 95 kcal, 7,5g białka i 9 g tłuszczu.

 
Przeciętna zawartość składników odżywczych w 100g części jadalnych jaja
Nazwa produktu Woda g Białko g Tłuszcz g Ca mg P mg Fe mg Wit. A Wit. B1 Wit. B2 Wit. PP
Jajo całe 76,2 12,5 9,7 55 204 2,2 272 0,064 0,542 0,06
Białko 87,4 10,9 0,2 20 17 0,2 0 0,006 0,429 0,07
Żółtko 54,5 15,5 28,2 147 587 7,2 886 0,173 0,810 0,03
 
W składzie lipidów jaj występują wszystkie kwasy tłuszczowe wielonienasycone i nienasycone, a w szczególności kwas linolowy. Jajko zawiera wiele mikroelementów (cynk, fosfor, jod, magnez, miedź, potas, selen, sód, wapń, żelazo), witaminy A, E, D i witaminy z grupy B. Jajka zawierają luteinę – barwnik, który gromadzi się w organizmie człowieka głównie w plamce żółtej oka i soczewce. Działa jak filtr chroniący przed szkodliwym promieniowaniem UVA i UVB. Usuwa także wolne rodniki, dzięki czemu zapobiega uszkodzeniom delikatnych naczyń włosowatych siatkówki oraz fotoreceptorów.

Czytaj dalej na następnej stronie...



Tagi:
źródło: