Rolnik jako podatnik VAT - KRIR wnioskuje o wyjaśnienia

Mając na uwadze ustawowe cele samorządu rolniczego, tj. rozwiązywanie problemów rolników i reprezentowanie ich interesów, a także wniosek zgłoszony podczas X Posiedzenia Krajowej Rady Izb Rolniczych, dnia 30 października 2013 r. Zarząd KRIR zwrócił się do Ministra Finansów o przedstawienie sytuacji prawnej rolników – małżonków wspólnie prowadzących gospodarstwo rolne jako podatników podatku VAT.

Rolnik jako podatnik VAT - KRIR wnioskuje o wyjaśnienia
Zatem w przypadku osób fizycznych wyłącznie prowadzących gospodarstwo rolne albo osób fizycznych prowadzących wyłącznie działalność rolniczą w innym zakresie, zgłoszenie może być dokonane tylko przez jedną z tych osób.

Wykładnia powyższych przepisów powadzi do wniosku, że w przypadku gdy małżonkowie prowadzą i gospodarstwo rolne (wspólnie) i inną działalność rolniczą (każdy z nich osobno), art. 15 ust. 4 i 5 w zw. z art. 96 ust. 2 ustawy o VAT nie znajdą zastosowania. „Wyłącznie” należy bowiem interpretować jako „tylko”, „nic poza tym, co wymienione” (taka jest wykładnia językowa tego wyrażenia), a zatem gdy małżonkowie prowadzą i gospodarstwo rolne, i działalność rolniczą w innym zakresie, nie ziści się przesłanka „wyłączności”, która obliguje do dokonania jednego zgłoszenia rejestracyjnego.

Oznacza to zatem, że każdy z nich może dokonać zgłoszenia rejestracyjnego i uzyskać status podatnika VAT.

W tym miejscu należy również zauważyć, że działalnością rolniczą jest, stosownie do art. 2 pkt 15 ustawy o VAT, produkcja roślinna i zwierzęca, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza, gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, chów, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowla ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro", fermowa hodowla i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnia drobiu, hodowla i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowla innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (PKWiU 02.20.13.0) oraz bambusa (PKWiU ex 01.29.30.0), a także świadczenie usług rolniczych.

Usługi rolnicze zaś wymienione zostały w załączniku nr 2 do ustawy o VAT i są nimi:
  • usługi związane z rolnictwem oraz chowem i hodowlą zwierząt, z wyłączeniem usług weterynaryjnych oraz usług podkuwania koni i prowadzenia schronisk dla zwierząt gospodarskich ,
  • usługi związane z leśnictwem, z wyłączeniem patrolowania lasów wykonywanego na zlecenie przez jednostki inne niż leśne  oraz doradztwa w zakresie zarządzania lasami,
  • usługi wspomagające rybactwo, z wyłączeniem: usług związanych z rybołówstwem morskim,
  • wynajem i dzierżawa maszyn i urządzeń rolniczych, bez obsługi.
Działalność rolnicza, polegająca m.in. na świadczeniu usług rolniczych, może w ogóle nie być „powiązana” z gospodarstwem rolnym przedsiębiorcy (do wynajmowania i dzierżawy maszyn rolniczych nie jest konieczne wykorzystywanie  gospodarstwa rolnego). Nie jest zatem uprawnione utożsamianie prowadzenia gospodarstwa rolnego z prowadzeniem działalności rolniczej w innym zakresie, prowadzi to bowiem do dyskryminującego traktowania małżonków – rolników w stosunku do małżonków  - „nie-rolników” w zakresie podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej.

Mając powyższe na uwadze, Zarząd KRIR zwrócił się o wyrażenie stanowiska w tym zakresie.


Jednocześnie, gdyby Minister Finansów nie podzielił ww. poglądu, Zarząd KRIR wniósł o wyrażenie stanowiska, czy małżonek - rolnik, który nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT, posiada w dalszym ciągu status rolnika ryczałtowego i w związku z tym, czy jako rolnik ryczałtowy może dokonywać odrębnie od swojego małżonka – zarejestrowanego podatnika VAT, sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w ich wspólnym gospodarstwie.


Tagi:
źródło: