| Autor: redakcja12

Przygotowanie do siewu rzepaku ozimego

Rzepak ozimy jest jedną z najczęściej uprawianych roślin w Polsce i Europie. Wraz ze słonecznikiem jest najważniejszą rośliną oleistą w tym regionie. Technologia jego uprawy nie jest prosta i wiąże się ze zwiększonym ryzykiem produkcyjnym wynikającym z niekorzystnym przebiegiem warunków pogodowych, jak na przykład susza w czasie wschodów czy wymarzanie roślin zimą. Właściwa i staranna agrotechnika może jednak w znaczącym stopniu przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa uprawy rzepaku i wzrostu jej opłacalności.

Przygotowanie do siewu rzepaku ozimego
Bardzo ważnym czynnikiem agrotechnicznym w uprawie rzepaku ozimego jest termin siewu. Warunkuje on właściwy rozwój roślin przed zimą i dobre przezimowanie. Do prawidłowego rozwoju jesiennego rzepak potrzebuje około 60-75 dni ze średnią temperaturą powietrza powyżej 5°C. Jeżeli zostanie on wysiany zbyt wcześnie, wówczas rośliny wskutek wydłużonej wegetacji jesiennej będą nadmiernie rozwinięte i bardziej narażone na gorsze przezimowanie (rośliny rzepaku najlepiej zimują w fazie 8-10 liści w rozecie oraz gdy szyjka korzeniowa ma średnicę 5-10 mm). Jeżeli natomiast rzepak zostanie wysiany zbyt późno, wówczas wskutek skróconej wegetacji jesiennej rośliny wchodząc w etap spoczynku zimowego będą niedostatecznie rozwinięte i bardziej podatne na wymarzanie. Należy również zaznaczyć, że plon rzepaku ozimego kształtuje się już przy rozpoczęciu wegetacji jesiennej w fazie od 7 liści, gdy zaczyna się tworzenie zawiązków rozgałęzień produktywnych z łuszczynami i zawiązków nasion w łuszczynie. Opóźnienie terminu siewu może mieć więc istotny wpływ na wysokość plonowania. Polska jest krajem zróżnicowanym pod względem warunków klimatycznych i dlatego optymalny termin siewu rzepaku ozimego jest uzależniony przede wszystkim od położenia w danym rejonie kraju. Najwcześniej zaleca się wysiewać rzepak w rejonie Polski północno-wschodniej (10-15 sierpnia), następnie w Polsce centralnej (15-20 sierpnia) i w pozostałej części kraju (20-25 sierpnia).
 
Równie ważna, co termin siewu jest ilość wysiewanych nasion oraz głębokość ich umieszczenia w glebie. W przypadku większości nowoczesnych odmian mieszańcowych rzepaku ozimego zalecana ilość wysiewu to 45-60 nasion/m2. Ilość ta zapewnia optymalny rozwój roślin na jesieni, niską tendencję do elongacji szyjki korzeniowej przed zimą, dobre przezimowanie, dobrą tolerancję na wyleganie roślin oraz korzystne warunki fitosanitarne w łanie. Szczegółowe zalecenia dotyczące optymalnej obsady dla poszczególnych odmian określają ich hodowcy (np. odmiany słabo rozgałęziające się należy wysiewać gęściej, niż silnie rozgałęziające się, gdyż za gęsty siew powoduje wybujanie roślin). W przypadku odmian klasycznych o standardowej biomasie jest to najczęściej 45-50 nasion/m2, podczas gdy odmiany półkarłowe o zredukowanej biomasie można wysiewać w nieco większym zagęszczeniu – 50-60 nasion/m2. W praktyce ilość wysiewu nasion i warunkowane przez to zagęszczenie roślin zależy również od terminu siewu i warunków pogodowych. W przypadku siewów opóźnionych lub w niekorzystnych warunkach uprawowych zaleca się zwiększenie ilości wysiewanych nasion o 10-15%. Rzepak posiada dobre zdolności kompensacyjne (szczególnie odmiany mieszańcowe) i bardzo często uzyskuje wysokie plony także przy niższych obsadach i równomiernie rozmieszczonych roślinach. Spowodowane jest to wytworzeniem większej liczby rozgałęzień bocznych, większą zdrowotnością łanu oraz dobrą tolerancją na wyleganie. Z kolei nadmierne zagęszczenie roślin powoduje słabsze rozwinięcie roślin, systemu korzeniowego, większą tendencję do wylegania i porażenia przez choroby.
 
W zależności od stosowanej technologii produkcji rzepak ozimy wysiewany jest siewnikami konwencjonalnymi lub punktowymi. W Polsce najczęściej stosuje się siewniki konwencjonalne przy rozstawie rzędów 12,5 cm. Ważne jest równomierne i płytkie umieszczenie nasion w glebie. Na glebach cięższych i dostatecznie uwilgotnionych nasiona rzepaku wysiewamy płytko na głębokość 1-2 cm. Na glebach lżejszych i bardziej przesuszonych głębiej – 2,5-3,5 cm.
 
Jak co roku czasu do właściwego przygotowania stanowiska do siewu rzepaku ozimego nie jest dużo, a sytuacji nie poprawia często występująca w tym czasie deszczowa pogoda. Warto jednak zwrócić na to szczególną uwagę i zrobić wszystko co możliwe, aby już na jesieni zapewnić solidne podstawy pod przyszłe plony.


Tagi:
źródło: